Artık her şeyimiz dijital ve akıllı. İnsan evrimine de baktığımızda akıllı olmanın ve fark yaratmanın anahtarının iletişimden geçtiğini görebiliriz. Tüm giyilebilir cihazlarımız, arabalarımız, telefonlarımız, evlerimiz vb. tüm çevremizdeki gereçler iletişim kurmak için bir ortama ihtiyaç duyacaklar. NB-IoT bu iletişimi sağlamak için en büyük adaydır. IoT, basitçe ifade etmek gerekirse, temelde herhangi bir cihazı Internet’e (ve/veya birbirlerine) bağlama konseptidir. Buna, cep telefonlarından, kahve makineleri, çamaşır makineleri, kulaklıklar, lambalar, giyilebilir cihazlar ve aklınıza gelebilecek her şey dâhildir. Bu aynı zamanda makinelerin parçaları için de geçerlidir, örneğin uçağın jet motoru veya bir yağ teçhizatının matkabı. [1] Tüm cihazları kapsayacak bu teknolojinin önümüzdeki yıllarda hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olacağı çok açıktır.

Analist firma Gartner, 2020 yılına kadar 26 milyarın üzerinde bağlantılı cihazın olacağını söylüyor… IoT, birbirine bağlı “şeylerin” dev bir ağıdır ve insanlar da içerir. [1].

NB-IoT ise IoT için kullanılabilecek olan ağlardan birini temsil eder. Yakın gelecekte hayatımızın çok büyük parçası olacak bu ağın en büyük özelliği ise mevcut LTE ağını, yani GSM şebekesinin kullandığı ağı kullanmasıdır. Yani, yeni özel cihazlara ihtiyaç duymamaktadır.

II. AVANTAJLARI

Biraz önce de bahsettiğimiz gibi en büyük avantajı, cihazların birbirleri arasında konuşacakları ağın hali hazırda mevcut olması. GSM operatörleri, ufak kapsamdaki güncellemeler ile ağlarını NB-IoT şekline dönüştürebilecekler.

Diğer avantajlarını ise şöyle listeleyebiliriz. [2]

• Çok düşük güç tüketimi
• Binalarda ve yer altında mükemmel genişletilmiş menzil
• Mevcut hücresel ağ mimarisine kolay kurulum
• Ağ güvenliği ve güvenilirliği
• Düşük bileşen maliyeti

III. DEZAVANTAJLARI

NB-IoT’nin en büyük avantajı olan GSM operatörlerinin ağını kullanması aynı zamanda da en büyük dezavantajıdır.

Mevcut durumda GSM operatörlerinin ağına kayıt olunabilmesi için bir SIM kartına ihtiyaç vardır. Maalesef bu durum NB-IoT’de de değişmemiştir. Önümüzdeki yıllarda bunun üstesinden geleceklerine dair işaretler olsa da günümüzde ihtiyaç ortadan kalkmamıştır.

Diğer dezavantaj da ağdaki her cihaz için ücret ödenmesi gerektiğidir. Bir de buna telekomünikasyon vergileri eklenince kullanıcıları düşündürecek maliyetler ortaya çıkacaktır.

NB-IoT’nin yaygınlaşmasının önündeki en büyük risk yukarıda bahsedilen sorunlardır. Bu sorunlar teknolojik olmadığından dolayı yakın gelecekte aşılacak ve teknolojinin önü açılacaktır.

IV. KULLANIM ALANLARI

Aslına bakarsanız kullanım alanlarını listelemek pek mümkün değil, çünkü hayal gücümüz ile sınırlı bir konudan bahsetmiş oluyoruz. Fikir verebilmesi adına şu ana kadar hangi alanlarda çalışmalar yapıldığı listeleyebiliriz:

• Su, Doğalgaz, Elektrik vb. sayaçların okunması
• Sokak aydınlatması sistemleri
• Alarm ve olay tespiti, uyarı sistemleri
• Otomatik park yeri bulma sistemleri
• Hayvancılık sektöründe, konum ve durum bilgisi alma
• Evcil hayvanların izlenmesi
• Doluluk oranını bildiren akıllı çöp kutuları
• Nakliye takibi
• Hareketli demirbaş takibi
• Giyilebilir cihaz haberleşmesi
• Yaşlı/çocuk izlenmesi ve uyarı sistemleri
• Araç takip sistemleri
• Akıllı ev sistemleri (klima, aydınlatma, alarm vb.)

V. NB-IOT’NİN GELECEĞİ VE MARKET POTANSİYELİ

Aşağıdaki tabloda Almanya’nın beş yıllık NB-IoT Pazar öngörüsünü, sektörel temelde görebilirsiniz.

Beş yıllık süre zarfında toplam 1,67 milyar ABD dolar tutarındaki kazanç, yılda ortalama 334 milyon ABD Doları NB-IoT geliri anlamına gelmektedir. Bu da demek oluyor ki, NB-IoT hizmetlerinin kalkınması neticesinde mevcut operatörler için % 2.2’lik bir gelir artışı olacaktır. Başlangıç olarak seçilen bu ölçülü tahmin dahi, NB-IoT’ye katılmak isteyecek diğer oyuncular için çok cazip bir alan olduğu göstermektedir. [3]

VI. LORA İLE KARŞILAŞTIRMA

En büyük rakibi LoRa’nın madde üç, dezavantajlar, kısmında belirtilen sıkıntıları bulunmamakla birlikte, haberleşme ağının kullanıcı tarafından oluşturulma zorunluluğu bireysel veya küçük ölçekli kullanıcılar için LoRa’nın efektif bir çözüm olmasını engellemektedir.

Buna rağmen LoRa’nın potansiyelinin tamamen bittiğini ve artık kullanılmayacağını söylemek doğru olmaz. Belirli bir alanda hizmet veren ve bir GSM operatörüne düzenli harcama yapmak istemeyen işletmeler için hala mantıklı bir çözümdür.

Geleceği, dezavantaj bölümünde incelediğimiz hususların ne zaman ve nasıl çözüleceği belirtmekle beraber, her iki teknolojinin de IoT pastasından çok büyük bir pay alacağı kesindir.

Tablo 1: LoRa ve NB-IoT karşılaştırması [4]

Kaynaklar

Emre Sami Süzer  Operasyonlar Direktörü  Aktif Mühendislik