Elektrik, su ve doğalgaz gibi eksikliğine alışamayacağımız yegâne kaynak. Üretimi meşakkatli, tüketimi de pahalı olan bir kaynak. Bu üründe tıpkı diğerleri gibi izlenmeli, ölçülmeli ve faturalandırılmalı. Böyle bir sorumluluk için en önemli konulardan biri izleme yöntemidir. Günümüz dünyasında eskisi gibi sayaç yanına gidip okuma yapmaktansa değişik haberleşme yöntemleri ile OSOS (Otomatik Sayaç Okuma Sistemi) sistemlerine dâhil olunmakta ve birçok faydası ile kullanılmakta. Kablolu ve kablosuz olarak birçok haberleşme yönteminden PLC haberleşme son zamanlarda en çok tercih edilenlerden biri.

Kablolu veya kablosuz ekstra bir alt yapıya ihtiyaç duymayan bir yapıya sahip PLC haberleşme. Hâlihazırda çekili bulunan enerji hatları haberleşme altyapısı olarak kullanılmakta. 50 Hz. lik enerji hatları üzerine kHz. ler seviyesinde ek sinyaller konmakta. Filtreleme teknolojisi ile sinyaller merkezi toplayıcı cihazlarda buluşup özel ağlara entegre edilmekte.

PLC Haberleşme Avantajları

Peki, neden PLC haberleşme kullanılmalı. Bu sorunun cevabını birkaç başlık altında özetleyebiliriz.

a) Ek altyapı değişikliği gerektirmeyen yapı;

Sistemin kurulacağı yer için ek haberleşme altyapısına gerek kalmıyor. Ek haberleşme kablosu, GSM altyapısı gibi gereksinimlerden çıkılarak tek başına çekilen besleme hatları yeterli oluyor. Kablolama veya GSM operatör maliyetleri ödenmiyor. Birçok dönüştürücü ara donanım maliyeti gerektirmeyen sistem her yerde çalışabilecek şekilde tasarlanabiliyor.

b) Haberleşme problemleri minimize ediliyor;

Sayaçlara çekilen besleme hatları günümüz altyapılarına bakıldığında en az 6 mm lik kablolarla çekilmekte. RS485, Ethernet gibi ek haberleşme kabloları ise 0,75 veya 1mm lik olarak kullanılmakta. Kopma problemlerinin çokça yaşanabildiği haberleşme kabloları yerine kalın besleme hatlarının haberleşme için kullanımı bu tür problemlerin önüne geçmekte. Bu ek kablolu haberleşme hatları için kullanılan cihaz sunucusu gibi donanım arızalarına da rastlanmıyor. BUS bağlantı gibi özel yöntem gerektiren durumlarla da karşılaşılmıyor.

Kablosuz haberleşme tiplerinden biri olan RF haberleşmede özellikle sinyal bozucu dış etkenler en büyük problemdir. Burada kullanılan alıcı ve verici ürünlerin verimi ve kalitesi ne kadar yüksek olursa olsun kablolu bağlantı kadar etkin olmayacaktır.

GSM/GPRS hatlarının kullanıldığı kablosuz çözümlerde de özellikle GSM kapsama alanı problemleri ön plana çıkmakta, her noktada kullanılamamaktadır.

Sonuç olarak haberleşme için kullanılan ek donanım çözümleri her zaman için arızalanabilmekte veya sinyal engelleyici etkilere kolaylıkla maruz kalabilmektedir. Hali hazırda çekili olan enerji hatları bunlar gibi birçok haberleşme problemini bertaraf etmiştir.

c) PLC haberleşme kurulum ve bakım kolaylığı sağlıyor;

Sistem çözümleri kurulumu ve devamında yapılan saha çalışmaları ile de kolay olmalı. Arıza olmasa da özellikle kurulumda yaşanabilen uzun entegrasyon süreçleri problem yaratabilmekte. PLC haberleşmede sistem içinde kullanılan sayaçlar hatta takıldığı anda otomatik olarak merkezi toplayıcı ünite tarafından tanımlanıyor. Böylece haberleşme ayarları, protokol entegrasyonları gibi ek çalışmalara gerek kalmıyor.

d) Merkezi server sistemine ek olarak

Merkezi veri toplama ünitesi de kayıt yapmakta. Ayrıca bu üniteler sayesinde sayaçların zaman senkronizasyonu da kolaylıkla yapılabilmekte.

Akıllı Şebeke çözümlerinin bir hayli önem arz ettiği günümüzde PLC haberleşme teknolojisi ülkemizde de yerini sağlamlaştırarak almakta. Özellikle elektrik dağıtım firmalarının üzerinde durduğu konuların başında olan PLC teknolojisinde uzaktan izlemenin yanı sıra açma kesme işlemlerini de merkezi yazılımları ile beraber yapabilmekteler.

Çağın gerisinde kalmamak için PLC haberleşme sistemi gibi teknolojilerden uzak kalınmamalı.

KAYNAKLAR

Cem Güler  Ölçü Grubu Ürün Mühendisi   Aktif Mühendislik