Yük Bankaları, jeneratörlerin, kesintisiz güç kaynaklarının (UPS), gerilim regülatörlerinin, güç transformatörlerinin, alternatörlerin ve test laboratuvarlarının performans testleri ve jeneratörlerin güvenli çalışabilmesi için kullanılırlar. Aktif aşağıdaki gibi ihtiyaç duyulan tüm özelliklerde yük bankaları üretebilmektedir;
- İstenilen karakterde (R, L, C)
- İstenilen elektriksel karakterde (AC, DC, V, A, kW)
- İstenilen kademe hassasiyetinde
- İstenilen kontrolde (manuel, HMI kontrollü yada otomatik)
- Ölçüm yönteminde
- İstenilen kullanım yerinde (dahili yada harici)
Kullanım Alanları:
Yük Bankaları endüstride birçok alanda ve uygulamada yaygın olarak kullanılmaktadır. Enerji ihtiyacı ne kadar önemliyse, bu enerjiyi geçici ya da sürekli sağlayan kaynakların test edilmesi, korunması ve bakımının yapılması da bir o kadar önem kazanmaktadır. Yük Bankalarının belli başlı kullanım alanları aşağıda listelenmiştir.
- Üretimi yapılan güç transformatör, jeneratör, alternatör, UPS, regülatör gibi ürünlerin tasarım değerlerini sağlayıp sağlamadığının test edilmesi ve test esnasında okunan ya da kayıt edilen elektriksel değerlerin raporlanması
- Jeneratör, UPS, regülatör gibi ürünlerin bakım ve onarım hizmetleri sonrasında sahada ya da servis atölyesinde testi
- Jeneratörlerin boşta çalışması arzu edilmez. Bu durumda jeneratörün beslediği yük değeri belli bir değerin altına düştüğü zaman (genellikle %30) otomatik olarak suni yük sağlamak
- Yüksek güçlü motorların rejeneratif sürücüler ile sürüldüğü tesislerin jeneratör üzerinden beslenmesi gerektiğinde oluşan rejeneratif enerjinin otomatik olarak söndürülmesi
- Enerji üretim santrallerindeki yük atma testlerinde
- Askeri ya da sivil hava, kara ve deniz taşıtlarında kullanılan alternatörlerin test edilmesinde
- Akü gruplarının kontrollü olarak boşaltılması ve kapasitelerinin test edilmesinde
- Veri merkezi yük bankaları ile kurulacak veri merkezlerinin elektriksel ve ısıl simülasyonu ve performans testlerinde
- İnvertörlerin performans testlerinde
Yük Bankaları AC (50/60/400 Hz) ya da DC ile AG ya da OG çalışma gerilimleri için üretilebilmektedir.
Yük karakteristiğine göre yük bankaları;
- Rezistif (kW-cosø: 1)
- Endüktif (kVAr)
- Rezistif + Endüktif (kVA-cosø: istenilen)
Özel frekans ve cosø değerleri için tasarım yapılabilmektedir.
AC yük Bankaları kW, kVAr ya da kVA biriminden, DC yük bankaları da Akım (A) biriminden kademelendirilir.
Yük kademeleri standart olarak AC’de 1 kW’a ya da 1 kVAr’a kadar hassayiet ile, DC’de 1 A hassasiyet ile üretilebilmektedir. İstenildiğinde daha düşük hassasiyette üretilebilir.
Rezistif yükler için Direnç malzemesi, sıcaklıkla direnç değeri değişimi en az olan paslanmaz teldir. Bu sayede uzun çalışma sürelerinde dahi akım ve güç değerleri toleranslar dahilinde kalmaktadır.
Endüktif yükler alüminyum ya da bakır sargılı, düşük kayıplı, demir nüveli olarak üretilmektedir.
Rezistif yükler için dirençler, cebri soğutma için yüksek soğuma yüzeyi sağlayan, kısa süreli aşırı ısınma ve soğumaya dayanıklı üretilmektedir.
Yük bankalarının izolasyon seviyesi güç devresi için 3 kV/1 dakika, kumanda devresi için 2 kV/1 dakikadır. Hem elektriksel hem de ısıl izolasyona dayanıklı seramik yalıtım malzemeleri kullanılmaktadır.
Yük kademelerinin bulunduğu bölmede kablo dahil, yanma riski bulunan hiçbir malzeme kullanılmamaktadır. Seri ya da paralel tüm güç bağlantıları terminal panosu içinde bara ile yapılmaktadır.
Jeneratörlerin yüksüz çalışmamasını sağlayan otomatik yük bankaları 50 kW’a kadar fansız, doğal soğutmalı olarak imal edilebilmektedir.
Fan ile soğutulan yük bankalarında monofaze ya da 3 fazlı fanlar, soğutacağı dirençlerin gücüne ve hacmine göre, fanın debi (m3/h) ve basınç (pa) değerleri analiz edilerek seçilir.
Fan ve kumanda beslemesi harici olarak şebekeden kullanılabileceği gibi, bir seçim anahtarı ile dahili olarak yük bankasının ana besleme sisteminden kullanılabilir. Bu durum şebekeden uzak saha testlerinde kolaylık sağlamaktadır.
Fiziksel Özellikler:
Yük Bankaları kullanım sahasına göre dahili kullanımda IP20, harici kullanımda bir sundurma altında çalışabilecek IP20 / IP 23 veya her türlü hava koşullarında açık havada çalışabilecek IP 55 koruma sınıfında imal edilebilmektedir.
Yük bankaları 100 kW güce kadar portatif, taşınabilir çanta tipi olarak üretilebilmektedir. Yaklaşık 500 kW’a kadar olanlar ise tekerlekli olarak üretilebilmektedir. Daha yüksek güçlü olanlar ise genellikle sabit, yere montajı yapılacak şekilde üretilir. Talep edilmesi durumunda yük bankaları bir treyler üzerine montajlanarak bir taşıt tarafından çekilerek taşınabilir hale getirebilir.
Yük bankaları soğutma yönü bakımından da ikiye ayrılır.
- Yatay hava atımlı yük bankaları
- Düşey hava atımlı yük bankaları
