
Elektrik Sayacı Kullanım Onayları
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) elektrik piyasalarının düzenlenmesi amacıyla 4628 sayılı Yasa ile 2001 yılında kurulmuş bağımsız nitelikte bir üst kurumdur. Türkiye de kullanılacak tüm elektrik sayaçlarının asgari gereksinimlerini belirler. Genel sayaç gereksinimleri belirlenirken, Avrupa standartları ve Sanayi Bakanlığı şartları da göz önünde bulundurulmuştur.
Bu gereksinimler genel olarak aşağıdaki gibidir;
- Mühürlü yapı,
- Silinemez hafıza,
- Gerçek zaman saati,
- Çoklu tarife yapısı,
- Yük profili.
Bu gibi gereksinimler nedeniyle enerji analizörü gibi ölçüm cihazları elektrik sayaçları yerine kullanılamamaktadır. İlgili EPDK tebliğine bu adresten ulaşabilirsiniz. http://www.epdk.org.tr/TR/Dokuman/3156
Ancak Türkiye de kullanılacak elektrik sayaçları için yalnız EPDK tebliğine uymak yeterli değildir. Örneğin kullanılacak sayaç sadece aktif enerji ölçüm kabiliyetine sahipse “MID Sertifikası” yeterlidir. Kullanılacak sayacın aktif/reaktif (kombi) ölçüm kabiliyetine sahip olması durumunda ise MID sertifikasının yanı sıra “Sanayi Bakanlığı Ulusal Tip Onay Belgesi” gerekmektedir.
MID SERTİFİKASI
Baş harflerini aldığı “Measurement Instrument Directive” kelimelerinden gelmektedir. Türkçe karşılığı “Ölçüm Cihaz Yönetmeliği’dir”. 2004 yılında Avrupa Birliği tarafından oluşturulmuştur. Taksimetrelerden başlayıp tartılara uzanan, geniş bir ölçü grubunu kapsayan cihazların genel gereksinimlerini belirler.
MID Ölçü Grupları | |
MI-001 | Su Sayaçları |
MI-003 | Aktif Enerji Sayaçları |
MI-004 | Isı Ölçerler |
MI-005 | Sıvı Ölçüm Cihazları |
MI-006 | Otomatik Ağırlık Ölçerler |
MI-007 | Taksimetreler |
MI-008 | Materyal Ölçüm Cihazları |
Aktif enerji sayaçları MID yönetmeliği içerisinde özel bir yere sahiptir. MID yönetmeliği, sayaç bileşenlerinin yüksek kalitede olduğundan ve tip test gereksinimlerinin asgari IEC standartlarında olduğundan emin olur. Bu sebeple Avrupa Birliği tarafından onaylanmış bir kuruluşun ürünleri sertifikalanması gerekmektedir.
MID SERTİFİKASI OLAN ELEKTRİK SAYACI NASIL ANLAŞILIR?
Cihaz üzerinde aşağıdaki ibareler bulunmalıdır[2];
- CE işareti,
- Kare içerisine alınmış; büyük M harfi ile başlayan ve yanında 2 haneden oluşan MID sertifika tarihi,
- Onaylı MID sertifika numarası.
İlgili MID yönetmeliğine (2004/22/EC) bu adresten ulaşabilirsiniz.
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2004:135:0001:0080:EN:PDF
SANAYİ BAKANLIĞI ULUSAL TİP ONAY BELGESİ
Türkiye de kullanılacak olan Aktif/Reaktif (Kombi) sayaçlar için Sanayi Bakanlığının belirlediği prosedürler mevcuttur. Bu prosedürlere göre yurt içinde üretilen veya yurt dışından temin edilen tüm Aktif/Reaktif enerji sayaçlarının sertifikasyonu gerekmektedir.
Sanayi Bakanlığına göre gereksinimler aşağıdaki gibidir;
- Aktif ölçüm doğruluğu,
- Reaktif ölçüm doğruluğu,
- Kullanım kılavuzu yeterliliği,
- Ön panel bilgilerinin yeterliliği,
İlgili Sanayi Bakanlığı Ölçü ve Ölçü Aletleri Tip Onay Yönetmeliğine (Resmi Gazete Tarihi: 17.10.2008 Resmi Gazete Sayısı: 27027) bu adresten ulaşabilirsiniz.
http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.12538&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=%C3%96L%C3%87%C3%9C
IV. TEDAŞ ONAYI
2013 yılında tamamlanan özelleştirmeler öncesinde yetkili kurum TEDAŞ‘dı. Bu sebeple şebekede kullanılacak elektrik sayaçları için asgari şartları da TEDAŞ belirlemekteydi. Özelleştirmeden sonra her elektrik dağıtım şirketi yukarıda belirtilen MID ve Sanayi Bakanlığı gerekliliklerini asgari şart olarak kullanmaya başladı.
Bahsi geçen TEDAŞ yönetmeliğine bu adresten ulaşabilirsiniz:https://bit.ly/3mPK0AS
REFERANSLAR
[1] SP Technical Research Institute of Sweden.[2] Wikipedia, Measuring Instruments Directive.
Tarık Ateş – Akıllı Şebeke Çözümleri Yöneticisi – Aktif Mühendislik